တၢ်တီတၢ်တြၢ်အ၀ဲၤကျိၤ (Justice Department) ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါ၀ဲအတၢ်စးထီၣ်ဒုးလဲၤတရံးတၢ်ဒုး လဲၤပိာ်မၤထွဲသဲစးဂ့ၢ်၀ီတၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်အတၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်သီ (Law Enforcement Language Access Initiative) န့ၣ်လီၤ. တၢ်မၤအံၤမ့ၢ်ထံကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်အတၢ်ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢတၢ်ကမၤစၢၤ တၢ်ကရၢကရိလၢအဖံးမၤတၢ်လၢတၢ် ကဒုးလူၤပိာ်ထွဲကမျၢၢ်ဒီးသဲစးတၢ်ဘျၢတဖၣ်အဂီၢ်ဒ်သိးအ၀ဲသ့ၣ်အကမၤတုၤထီၣ်ဘးအမူအဒါအတၢ်ဖံးတၢ်မၤတဖၣ်လၢတၢ်ကဟ့ၣ်ကျိာ်အတၢ်မၤစၢၤလၢအဘျုးအဖှိၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်ဆူနီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်လၢအအိၣ်ဒီးအဲးကလံးကျိာ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢအစှၤတဖၣ် (LEP) အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.တၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်သီတခါအံၤကသူၣ်ထီၣ်အသးလၢ၀ဲၤကျိၤအကတီၢ်ယံာ် တၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢတၢ်ကမၤလီၤတံၢ်တၢ်ကရၢကရိလၢအဖံးမၤတၢ်လၢတၢ်ကဒုးလူၤပိာ်ထွဲကမျၢၢ်ဒီးသဲစးတၢ်ဘျၢတဖၣ် အဂီၢ်လၢအကမၤပိာ်ထွဲအမူအဒါတဖၣ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်န့ၣ်လီၤ.
ပီၢ်ရီခိၣ်ကျၢၢ်အစၢၤ Kristen Clarke လၢအမၤတၢ်လၢတၢ်တီတၢ်တြၢ်အ၀ဲၤကျိၤအထံဖိကီၢ်ဖိကမျၢၢ်အခွဲးအယာ်ဂ့ၢ်၀ီ အ၀ဲၤဒ့စံး၀ဲဒၣ်လၢ“တၢ်ဟ့ၣ်လီၤတၢ်ကရၢကရိလၢအဒုးလူၤပိာ်မၤထွဲကမျၢၢ်ဒီးသဲစးတၢ်ဘျၢတဖၣ်ဃုာ်ဒီးစုက၀ဲၤတဖၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်လိၣ်ဘၣ်၀ဲလၢအတၢ်ကမၤလီၤတံၢ်တၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်လၢအဘျုးအဖှိၣ်အိၣ်ဒီးအတုၤလီၤတီၤလီၤ,ဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်ဒီးမၤလဲၤထီၣ်လဲၤထီတၢ်ပူၤဖျဲးလၢအဂ့ၤဒိၣ်ထီၣ်လၢပှၤလၢအအိၣ်ဒီးအဲးကလံးကျိာ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢအစှၤတဖၣ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ".“ခီဖျိတၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်သီတၢ်တခါအံၤတဆီပကနီၤဟ့ၣ်လိာ်ဘၣ်ပသးဒီးတၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်အတၢ်ဖံးတၢ်မၤအကျိၤအကွာ်လၢအဂ့ၤတဖၣ်ဒီးတၢ်တိစၢၤမၤစၢၤဒ်သိးအံၤတဖၣ်ဒီးတၢ်ကရၢကရိလၢအဖံးမၤတၢ်လၢတၢ်ကဒုးလူၤပိာ်ထွဲကမျၢၢ်ဒီးသဲစးတၢ်ဘျၢတဖၣ်လၢအအိၣ်လၢထံကီၢ်တၢ်လီၢ်ခဲလၢာ်အပူၤ"န့ၣ်အ၀ဲကတိၤထီၣ်၀ဲဒ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်သီတၢ်တခါအံၤကဘၣ်တၢ်တီခိၣ်ရိၣ်မဲအီၤခီဖျိကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိအခွဲးအယာ်အ၀ဲၤဒ့ကီၢ်စဲၣ်စၢဖှိၣ်တၢ်ရဲၣ်ကျဲၤပၢဆှၢတၢ်ဒီးတၢ်လူၤပိာ်မၤထွဲတၢ်ဘျၢအဒ့,ဃုာ်ဒီးတၢ်ပာ်ဃုာ်မၤသကိးတၢ်ဒီး U.S. ပီၢ်ရီအ၀ဲၤဒၢးန့ၣ်လီၤ. လီၤဆီဒၣ်တၢ်, တၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်သီတၢ်တခါအံၤက-
* မၤကဲထီၣ်တၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လီၤဆီအတၢ်မၤစၢၤအဂံၢ်ထံးတဖၣ်ဒီးစုက၀ဲၤတဖၣ်လၢအကမၤစၢၤလီၢ်က၀ီၤဒီးကီၢ်စဲၣ်တၢ်ကရၢကရိလၢအဖံးမၤတၢ်လၢတၢ်ဒုးလူၤပိာ်ကမျၢၢ်ဒီးသဲစးတၢ်ဘျၢတဖၣ်ဒ်သိးအကသ့ထဲးဂံၢ်ထဲးဘါလၢအတၢ်ကဟ့ၣ်၀ဲဒၣ်တၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်လၢအဘျုးအဖှိၣ်အိၣ်ဆူ LEP နီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်တဖၣ်မ့တမ့ၢ်ကမျၢၢ် အဂၤလၢအအိၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်တၢ်ပၢတၢ်ပြးတဖၣ်အပူၤအဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
* ပှဲၤတၢ်လီၤတံၢ်လီၤဆဲးဒုးပာ်ဃုာ်ပာ်ဂီၢ်တၢ်ကရၢကရိလၢအဖံးမၤတၢ်လၢတၢ်ဒုးလူၤပိာ်ကမျၢၢ်ဒီးသဲစးတၢ်ဘျၢတဖၣ်လၢအအဲၣ်ဒိးကွၢ်သမံသမိးက့ၤ,မၤသီထီၣ်,မ့တမ့ၢ်အတၢ် ဂံၢ်ဆူၣ်လၢအ၀ဲသ့ၣ်အဖီလစံၣ်တဖၣ်, တၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤတဖၣ်ဒီးတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်ယုၤလၢအဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်အဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ.
* မၤဆူၣ်ထီၣ်တၢ်မၤသကိးဃုာ်တၢ်ဒီး U.S. ပီၢ်ရီအ၀ဲၤဒၢးလၢတၢ်ကမၤ၀ဲဒၣ်တၢ်သိၣ်လိနဲၣ်ယုၤလၢ တၢ်ဆဲးကျိး ဆဲးကျၢလၢထံကီၢ်ဒီတဘ့ၣ်လၢတၢ်ကမၤအါထီၣ်တၢ်သ့ၣ်ညါနၢ်ပၢၢ်တၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်အမူအဒါတဖၣ်ဒီးဟ့ၣ်သဆၣ်ထီၣ်တၢ်ကရၢကရိလၢအဖံးမၤတၢ်လၢတၢ်ဒုးလူၤပိာ်ကမျၢၢ်ဒီးသဲစးတၢ်ဘျၢတဖၣ်အတၢ်မၤန့ၢ်သူတၢ်မၤအကျိၤအကွာ်အဂ့ၤကတၢၢ်တခါအံၤလဲၢ်လဲၢ်ကွာ်ကွာ်အဂီၢ်န့ၣ်လီၤ.
* မၤဆူၣ်ထီၣ်၀ဲၤကျိၤအတၢ်စၢဃာ်အသးဒီးဒုးပာ်ဃုာ်ပာ်ဂီၢ် LEP အပှၤတ၀ၢပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါတဖၣ်ဒီး LEP အကမျၢၢ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တနံၤအံၤတၢ်မၤအိၣ်ထီၣ်သီတၢ်အတၢ်ဘိးဘၣ်သ့ၣ်ညါအမဲာ်ညါ, တၢ်တီတၢ်တြၢ်အ၀ဲၤကျိၤဒီး U.S. ပီၢ်ရီအ၀ဲၤဒၢး လၢကီၢ်ရ့ၣ်ကိၣ်လိၣ်ရၣ်ဒိၣ်ဘိးဘၣ်လီၤ၀ဲဒၣ်တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတခါလၢတၢ်ကဃဲာ်လီၤ ဘှါလီၤတၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါ တခါလၢအမ့ၢ်တၢ်ဆှိးထီၣ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးဒဲဘၢၣ်ပၢၤကီၢ်အ၀ဲၤကျိၤ (DPD) အတၢ်ကွၢ်တလီၤထီဒါတၢ်လၢအဒိးသ န့ၤထီၣ်အသးလၢထံကီၢ်တၢ်လီၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိအဂ့ၢ်လၢ LEP နီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်အဖီခိၣ်လၢအလူၤသ့ၣ်ခါပတာ်၀ဲဒၣ် Title VI လၢအအိၣ်လၢကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိအခွဲးအယာ်အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ 1964 န့ၣ်လီၤ. Title VI တြီဃာ်၀ဲဒၣ်တၢ်ကွၢ် တလီၤထီဒါလၢပှၤလၢအဒိးန့ၢ်ဘၣ်ကီၢ်စဲၣ် စၢဖှိၣ်အတၢ်မၤစၢၤတဖၣ်အဖီခိၣ်မ့ၢ်လၢအဒူၣ်ကလုာ်,ဖံးညၣ်အလွဲၢ်ဒီးထံ ကီၢ်တၢ်လီၢ်အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိအဃိန့ၣ်လီၤ.
“တၢ်အၢၣ်လီၤတခါအံၤဃုာ်ဒီးဒဲဘၢၣ်ပၢၤကီၢ်အ၀ဲၤကျိၤကမၤစၢၤပၢၤကီၢ်တဖၣ်မၤအ၀ဲသ့ၣ်အမူဒါတၢ်ဖံးတၢ်မၤ," န့ၣ် Matthew Kirsch, ပီၢ်ရီလၢ United States, ဖံးမၤတၢ်လၢတၢ်စိတၢ်ကမီၤလၢတၢ်ဟ့ၣ်လီၤအီၤအဖီလာ် ခီဖျိ 28 U.S.C. §515 လၢကိၣ်လိၣ်ရၣ်ဒိၣ်ကီၢ်ရ့ၣ်အဂီၢ်စံး၀ဲဒၣ်န့ၣ်လီၤ. “မ့ၢ်အမၤ၀ဲဒၣ်တၢ်လဲၤလီၤမၤစၢၤ တၢ်လၢအတုၤလီၤတုၤကျဲ လၢပှၤတ၀ၢအပူၤမ့ၢ်ဂ့ၤမ့တမ့ၢ်ဖဲမ့ၢ်ဖီၣ်ပှၤတဂၤလၢတၢ်ပာ်ထီၣ်တၢ်ကမၣ်လၢအလိၤလၢအလူၤသ့ၣ်ခါပတာ်တၢ်သိၣ်တၢ်သီမ့ၢ်ဂ့ၤ, တၢ်မၤလီၤတံၢ်ကျိာ်အတၢ်မၤစၢၤအတၢ်ဖံးတၢ်မၤလၢအဘၣ်ဒီးအိၣ်ကတဲာ်ကတီၤအသးလၢတၢ်ကမၤန့ၢ် အီၤအံၤကမၤစၢၤပဒိၣ်ပပှၢ်တဖၣ်လၢအကမၤန့ၢ်တၢ်ဒီးဒီသဒၢပှၤတ၀ၢဖိခဲလၢာ်ခဲဆ့လၢတအိၣ်ဒီးတၢ်ကွၢ်ကပာ်အ၀ဲသ့ၣ်အအဲးကလံးကျိာ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်န့ၣ်လီၤ."
တၢ်တီတၢ်တြၢ်အ၀ဲၤကျိၤအတၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါ၀ဲဒၣ် DPD အံၤ စးထီၣ်အသးဖဲပှၤတ၀ၢဖိတဖၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်အတၢ်ဘၣ် ယိၣ်ဘၣ်ဘီတဖၣ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ကဲထီၣ်အသးလၢအပာ်ဃုာ် LEP လၢအကတိၤပယီၤဒီးရိၣ်ဟ့ကၠၣ်အကျိာ်လၢ အအိၣ်ဆိးလၢ East Colfax အလီၢ်လၢ Denver အပူၤန့ၣ်လီၤ. တၢ်ဃိထံသ့ၣ်ညါအံၤပာ်ဖျါထီၣ်၀ဲဒၣ်လၢတၢ်မၤအ သးတဘျုးဘျီဖဲ DPD အပဒိၣ်တဖၣ်အံၤလီၤတူာ်လီၤကာ်လၢအတၢ်ဟ့ၣ်ကျိာ်အတၢ်မၤစၢၤဆူနီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်လၢအမ့ၢ် LEP မ့တမ့ၢ်ဟ့ၣ်ကျိာ်အတၢ်မၤစၢၤလၢတတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးမ့တမ့ၢ်တဖိးမံဘၣ်တဖၣ်န့ၣ်လီၤ. အဒိန့ၣ်, တၢ်ဃိထံသ့ၣ် ညါထံၣ်န့ၢ်၀ဲဒၣ်လၢဖိသၣ်,ဟံၣ်ဖိဃီဖိတဖၣ်ဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဖဲတၢ်ကပိၤကပၤတဖၣ်တၢ်သူအီၤလၢကျိာ်အတၢ်မၤစၢၤအဂီၢ်,ပာ်ဃုာ်တၢ်အိၣ်သးတဖၣ်ဖဲကျိာ်အတၢ်မၤစၢၤလၢ တၢ်နာ်န့ၢ်အီၤသ့ဒီးတကွၢ်မဲာ်တၢ်န့ၣ်တၢ်လိၣ်ဘၣ်အီၤလၢတၢ် ကဘၣ်ဟ့ၣ်အီၤအခါန့ၣ်တၢ်တဟ့ၣ်အီၤဘၣ်.
ဒ်တၢ်လၢအဘၣ်ထွဲဒီးတၢ်ဆီလီၤမၤဘၣ်က့ၤတၢ်အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတခါအံၤအသိး, DPD အၢၣ်လီၤ၀ဲဒၣ်လၢအ ကမၤလၢထီၣ်ပှဲၤထီၣ်တၢ်ဆီတလဲတဘျုးမံၤလၢအဘၣ်ထွဲဒီးအတၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်အဖီလစံၣ်,အကျိၤအကွာ်တဖၣ်ဒီးတၢ်သိၣ်လိနဲၣ်ယုၤ,ပာ်ဃုာ်-
* မၤသီထီၣ်အတၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်အဖီလစံၣ်ဒီးတၢ်ရဲၣ်တၢ်ကျဲၤဒ်သိးတၢ်ကသူၣ်ထီၣ်တၢ်မၤအကျိၤအကွာ်တဖၣ်လၢတၢ်ကဆဲးကျိးဆဲးကျၢဒီး LEP နီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်, ပာ်ဃုာ်ပှၤအုၣ်သးတဖၣ်ဒီးပှၤ လၢတၢ်ဆိကမိၣ်လၢအမၤ ကမၣ်သဲစးတဖၣ်ဒီးဒ်သိးတၢ်ကတြီဒီးတသူ၀ဲဒၣ်ဖိသၣ်,ဟံၣ်ဖိဃီဖိဒီးပှၤလၢအအိၣ်ဖဲတၢ်ကပိၤကပၤတဖၣ်လၢကဆဲးကျိးတၢ်ဒီး LEP နီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်,တပာ်ဃုာ်ဂ့ၢ်ဂီၤအူတၢ်အိၣ်သးလၢတၢ်လိၣ်ဘၣ်နီၢ်နီၢ်အိၣ်ထီၣ်အခါ တဖၣ်
* ဃုထၢထီၣ်အ LEP အမူဒါခိၣ်အခီၣ်ထံးတဘျီဒီးသူၣ်ထီၣ်တၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်အလီၢ်အကျဲလၢတၢ်ဆဲးကျိးအ ဂီၢ် (LAPCs) လၢ DPD ကီၢ်ရ့ၣ်ခဲလၢာ်အပူၤ,
* သိၣ်လိ၀ဲဒၣ် DPD အပှၤမၤတၢ်ဖိခဲလၢာ်ဒီးပှၤနုာ်လီၤသီတၢ်မၤတဖၣ်လၢကထံၣ်န့ၢ်, ဆဲးကျိးဆဲးကျၢ၀ဲဒၣ် ဒီးမၤနီၣ်မၤဃါအတၢ်တဲတၢ်,မၤတၢ်ဒီး LEP နီၢ်တဂၤစုာ်စုာ်ဒီး
* မၤကဲထီၣ်တၢ်မၤန့ၢ်သူကျိာ်အကမံးတံာ်တဖုလၢအပာ်ဃုာ်ပှၤဘၣ်မူဘၣ်ဒါလၢအကဲခၢၣ်စးလၢ LEP အပှၤတ၀ၢအတၢ်သးစဲတဖၣ်န့ၣ်လီၤ.
တၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဆူညါဘၣ်ဃးထံဖိကီၢ်ဖိအခွဲးအယာ်အ၀ဲၤကျိၤန့ၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်လၢအပှာ်ယဲၤသန့အလိၤဖဲ www.justice.gov/crt ဒီးတၢ်ဂ့ၢ်တၢ်ကျိၤဘၣ်ဃးအဲးကလံးကျိာ်အတၢ်သ့တၢ်ဘၣ်လၢအစှၤဒီး Title VI န့ၣ်အိၣ်၀ဲဒၣ်ဖဲ www.lep.gov န့ၣ်လီၤ. ကမျၢၢ်တဖၣ်ပာ်ဖျါထီၣ်ကမျၢၢ်ထံဖိကီၢ်ဖိအခွဲးအယာ် အတၢ်လူၤသ့ၣ်ခါပတာ်ဂ့ၢ်၀ီလၢအကဲထီၣ် သးတဖၣ်ဖဲ https://civilrights.justice.gov/report/ န့ၣ်သ့လီၤ.
-------------------------------
English
Amharic: አማርኛ
Arabic: العربية
Burmese: မြန်မာဘာသာ
Chinese, Simplified: 简体字
Chinese, Traditional: 簡體字
Farsi: فارسی
French: Français
Karen: ကညီ
Nepali: नेपाली
Rohingya: Ruáingga
Russian: Pусский
Somali: Soomaaliga
Spanish: Español
Vietnamese: Tiếng Việt
Source: US Department of Justice
